Hàng giả, hàng nhái (HGHN) hiện đang ngày càng phức tạp, thách thức các cơ quan quản lý và đánh đố người tiêu dùng (NTD). Cuộc chiến chống lại nạn sản xuất, buôn bán HGHN sẽ còn lắm gian nan nếu không có sự chung tay vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị cũng như việc nâng cao ý thức của NTD.
Kiên quyết chống hàng giả |
Cần phối hợp tốt giữa doanh nghiệp và cộng đồng
Trên thị trường hàng hóa hiện nay, hầu hết các mặt hàng dù bình dân hay cao cấp, giá trị nhỏ hay lớn, thương hiệu nước ngoài hay trong nước cứ hễ được NTD ưa chuộng thì đều có khả năng bị làm giả, làm nhái. Tình trạng này giờ đây đã trở nên phổ biến ở các thành phố lớn lẫn các vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa trên cả nước. Từ hàng thời trang đến đồ gia dụng, thuốc tân dược, nước uống hay những thứ được sử dụng hằng ngày như giấy lau, dầu ăn, nước mắm, gạo,… cũng bị làm giả một cách tinh vi. HGHN đang ngày càng được bày bán công khai, vô tội vạ, bất chấp những ảnh hưởng tiêu cực sức khỏe của NTD. Vì thế, thay vào nỗi lo không có hàng để mua thì bây giờ, NTD chỉ lo làm sao có thể mua được đúng hàng bảo đảm chất lượng, an toàn, vệ sinh.
Theo thống kê, mỗi năm, lực lượng Quản lý thị trường (QLTT) cả nước xử lý hàng chục nghìn vụ vi phạm liên quan buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Riêng 10 tháng năm nay, QLTT đã kiểm tra hơn 145 nghìn vụ; phát hiện, xử lý gần 88 nghìn vụ vi phạm; thu nộp ngân sách nhà nước hơn 523 tỷ đồng,… So với con số thực tế về HGHN trên thị trường hiện nay thì số hàng hóa vi phạm bị phát hiện và bắt giữ ở trên cũng chỉ như "phần nổi của tảng băng chìm". Mặc dù cơ quan quản lý đã mở nhiều chiến dịch càn quét HGHN nhưng kết quả còn hạn chế. Với những nỗ lực đấu tranh chống buôn bán HGHN của các lực lượng chức năng thời gian qua đã góp phần không nhỏ trong việc lành mạnh hóa hoạt động kinh doanh thương mại, ổn định thị trường, bảo vệ quyền lợi NTD, nhà sản xuất, thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Tuy nhiên, tình trạng này sẽ ngày càng phức tạp và gây thêm nhiều khó khăn cho các lực lượng chức năng trong thời gian tới nếu công cụ và pháp chế của Nhà nước chưa đủ mạnh, chủ yếu mới dừng ở các hình thức xử lý hành chính và chưa có sự chung sức của cả cộng đồng.
Theo Thứ trưởng Công thương Trần Quốc Khánh, hiện nay thị trường nói chung và doanh nghiệp (DN), NTD nói riêng vẫn phải đối mặt với nhiều nguy cơ từ vấn nạn hàng giả, hàng kém chất lượng; đặc biệt với các mặt hàng liên quan an toàn thực phẩm, sức khỏe, môi sinh môi trường, canh tác và nuôi trồng trong nông nghiệp. Chính vì vậy, các DN, hiệp hội cần nhận thức vai trò cốt lõi của mình trong công tác đấu tranh chống HGHN. Cần tích cực hơn nữa trong công tác phối hợp với các cơ quan thực thi nhất là trong việc giám sát thị trường, quản lý tốt hệ thống phân phối, chủ động thu nhập cung cấp thông tin và hỗ trợ các cơ quan thực thi phát hiện và xử lý vi phạm. Ðây là quyền lợi và cũng là trách nhiệm của DN, hiệp hội trong công tác xây dựng, bảo vệ thương hiệu, bảo vệ quyền lợi NTD. Ngoài ra, công tác đấu tranh chống hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ (QSHTT) là nhiệm vụ của toàn xã hội. Vì vậy, bên cạnh sự nỗ lực của các cơ quan thực thi và DN thì các cơ quan truyền thông, các tổ chức xã hội và NTD cần đồng hành tham gia tích cực hơn, kiên quyết hơn, thể hiện tinh thần trách nhiệm cao hơn để góp hiệu quả bài trừ vấn nạn này trong thời gian tới.
Còn nhiều thách thức
Những năm qua, mặc dù các lực lượng chức năng như QLTT, Công an, Bộ đội Biên phòng, Hải quan,… đã vào cuộc tích cực, kiên quyết đấu tranh, ngăn chặn nhưng hoạt động sản xuất, vận chuyển và buôn bán HGHN vẫn chưa bị đẩy lùi hoàn toàn và đang có những diễn biến hết sức phức tạp, nhức nhối với các thủ đoạn ngày càng tinh vi. Hàng giả cũng đang xuất hiện ở nhiều lĩnh vực, ngành hàng như mỹ phẩm, thuốc chữa bệnh, thực phẩm chức năng, quần áo, túi xách, mũ bảo hiểm, rượu - bia - nước giải khát,… gây nhức nhối cho xã hội, khiến NTD hoang mang, ảnh hưởng đến sản xuất của các DN, làm thất thu thuế cho Nhà nước. Trong thời kỳ hội nhập, tình trạng này đang làm xấu đi môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam, ảnh hưởng đến uy tín của Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Tem chống giả SMS |
Ðể xử lý những vấn đề bất cập trong công tác chống sản xuất, buôn bán HGHN và xâm phạm QSHTT, tại buổi Lễ kỷ niệm "Ngày chống hàng giả, hàng nhái" 29-11 vừa qua, đồng chí Trương Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, Trưởng Ban chỉ đạo Quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả đã yêu cầu các lực lượng bảo vệ pháp luật cần sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hành lang, khuôn khổ pháp lý vững chắc tạo thuận lợi cho thực thi công tác chống HGHN, xâm phạm QSHTT. Bởi đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Vì vậy, để công tác chống sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng bảo vệ thương hiệu được thực hiện tốt hơn, các lực lượng chức năng cần tăng cường hơn nữa việc kiểm tra, kiểm soát, không để những mặt hàng kém chất lượng lưu thông trên thị trường. Ngoài ra cũng cần tập trung triệt phá những đường dây, ổ nhóm buôn lậu, làm hàng giả, đặc biệt với những mặt hàng, nhóm hàng ảnh hưởng xấu đến sức khỏe NTD, nền kinh tế đất nước. Các DN cần nhận thức rõ hơn vai trò, trách nhiệm của mình trong công tác xây dựng và bảo vệ thương hiệu, bảo vệ quyền lợi của khách hàng, tránh các biểu hiện do dự, tránh né trong thực hiện công tác chống hàng giả và bảo vệ thương hiệu. Bởi đây là quyền lợi của DN, nếu do dự né tránh sẽ tạo thuận lợi cho HGHN phát triển ảnh hưởng đến lợi ích của chính DN mình, sau đó sẽ tác động xấu đến môi trường kinh doanh; ảnh hưởng quyền lợi của NTD và toàn xã hội.
Ðể từng bước đẩy lùi nạn sản xuất, buôn bán HGHN, nhất là trong dịp cuối năm và Tết Nguyên đán, đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của các lực lượng chức năng, chính quyền các địa phương, nhất là ở các đô thị lớn như TP Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và vùng giáp biên giới. Cùng với đó, cần sớm kiện toàn bộ máy, quy chế hoạt động, thống nhất nâng cao năng lực, đầu tư trang thiết bị cho lực lượng QLTT từ T.Ư tới địa phương. Kiên quyết xử lý nghiêm các cán bộ, nhân viên lực lượng chức năng có hành vi tiếp tay, bảo kê cho hoạt động buôn lậu, buôn bán, vận chuyển HGHN, tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu các lực lượng chức năng, địa phương. Ðồng thời, mỗi NTD cần tự trang bị thêm cho mình các kiến thức, nhất là qua các phương tiện thông tin đại chúng, để có cách tiêu dùng chuẩn mực, thông minh, tránh trở thành nạn nhân của nạn HGHN.
Bản thân các DN hiện cũng chưa mặn mà với cuộc đấu tranh chống HGHN. Thậm chí có DN còn ngại nói đến hàng của mình bị làm giả. Vì vậy, chỉ khi có sự vào cuộc quyết liệt của các hiệp hội, DN và NTD mới có thể đẩy lùi tình trạng HGHN, từ đó tạo môi trường kinh doanh lành mạnh cho các DN; đồng thời, đưa Việt Nam hội nhập sâu hơn vào kinh tế khu vực và trên toàn cầu.
Lê Thế Bảo
Chủ tịch Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ thương hiệu Việt Nam
Bài và ảnh: Minh Dũng
Sưu tầm bởi: Tân Hoa Mai
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét